Pagina's

19 november 2013

Pieter Jan Verstraete - Leo Vindevogel



Vindevogel werd geëxecuteerd als zoenoffer of als slachtoffer van lokale politieke twisten en economische collaboratie. Deze lokale machthebbers en belanghebbenden hadden er alle belang bij dat Vindevogel het zwijgen opgelegd werd. Zowel het bestuur van de Volksbond, de katholieke partij (op enkele zeldzame uitzonderingen na) en de Kerk lieten hem als een baksteen vallen. Hij is de enige Belgische volksvertegenwoordiger die een dergelijk lot onderging.

****

Dat de oorlogsburgemeester van mijn geboortestad Ronse werd gefusilleerd, dat had ik wel eens horen vertellen. Ik stelde mij daar een of ander volkstribunaal bij voor, met stoere mannen van het verzet die van Hotond en Muziekbos naar de Grote Markt waren afgezakt om te gewillige meisjes het haar af te scheren en een te Duitsgezinde burgemeester af te knallen. Niet dus. Ik overdrijf mijn onwetendheid een beetje, maar toch is het goed dat er onlangs een biografie verscheen van Leo Vindevogel.

De biografie vertelt zoals het genre dat wil over leven en dood van misschien de beroemdste (en alleszins de beruchtste) Ronsenaar. Hij schopt het tot schepen van onderwijs en later tot volksvertegenwoordiger. De man polariseert vooral: te flamingant voor de leiders van de christelijke arbeidersbeweging, te sociaal voelend voor de eveneens katholieke industriëlen van de textielstad. Vindevogel droomt van een sterke Vlaams-katholieke partij, en zelfs al van een federale Belgische staat. Hij vecht voor de status van het Nederlands in de Ronsische scholen. Voor en tijdens de oorlog steekt hij zijn sympathie voor Hitler en al wat Duits is niet onder stoelen of banken. Het wordt hem uiteindelijk niet in dank afgenomen, al zijn anderen (de socialistische Ronsische minister Soudan bijvoorbeeld) van oordeel dat Vindevogel zijn Duitslievendheid niet laat doorwerken in zijn beslissingen als burgemeester. Maar net na de oorlog heeft het volk daar geen oren naar. Vindevogels advocaten staan machteloos tegenover de vooringenomenheid van volk en rechters. Niets minder dan de dood zal volstaan.

De biografie is een zeer lezenswaardig en vlot boek, ook voor niet-Ronsenaars, en zelfs voor niet-flaminganten. Het zal een eeuwige discussie blijven of Leo Vindevogel moet veroordeeld worden om zijn antisemitisme, of geloofd om zijn inzet voor de bevolking tijdens de oorlogsjaren. Het is alvast de verdienste van Pieter Jan Verstraete dat hij de beide kanten van het verhaal toont.

Leo Vindevogel van Pieter Jan Verstraete werd in eigen beheer uitgegeven in 2013.
672 blz, isbn 9789079497041

Geen opmerkingen: