Stephen Fry - Geschiedenis maken

Wie? Stephen Fry (Londen, 1957) is een Engelse komiek, acteur, presentator en auteur.

Wat? Wat zou er gebeurd zijn als Alois Hitler onvruchtbaar was?

Genre: komische roman

Sterren: ****

Als historicus zou ik in staat moeten zijn een goed, onopgesmukt verslag te geven van de gebeurtenissen die plaatsvonden op de... ja, wanneer vonden ze eigenlijk plaats? Het is allemaal niet eenduidig. Als je wat vertrouwder bent met het verhaal, zul je begrijpen voor welke enorme problemen ik sta. Een historicus, heeft iemand ooit gezegd - Burke, geloof ik, en als het niet Burke is dan moet het Carlysle zijn geweest - is een profeet die achteruitkijkt. Mijn verhaal kan ik niet op die manier aanpakken. De puzzel die mij in zijn greep heeft laat zich het beste verwoorden met de volgende uitspraken:
A: Niets van wat nu volgt is ooit gebeurd
B: Alles wat nu volgt is volstrekt waar
Denk daar maar eens over na. Het betekent dat het mijn taak is jou het ware verhaal te vertellen van iets dat nooit gebeurd is. Misschien hebben we daarmee wel een definitie van fictie.

Recensie: Normaal hou ik me ver van wat ook maar naar sciencefiction ruikt, maar net het omgekeerde geldt voor al wat Stephen Fry geschreven heeft. Gelukkig heb ik me niet laten kennen, want één: het valt nogal mee qua toekomstgoochelarij, en twee: Stephen Fry is een verrekt goeie schrijver.

Michael Young rondt net zijn scriptie af over Hitlers jonge jaren wanneer hij kennis maakt met professor natuurkunde Leo Zuckermann. Gekweld door schuldgevoelens over zijn vaders verleden, heeft die een toestel gemaakt waarmee kan ingegrepen worden in het verleden. Wat, denkt Michael, als Hitler nooit geboren had kunnen worden? Bedenk eens hoeveel mensenlevens we daarmee zouden kunnen redden. Zo gezegd, zo gedaan. Het resultaat valt echter tegen. Wie zegt immers dat Hitler het kwaadste aller kwaden is?

Stephen Fry laat zich niet vangen in politiek correct denken, zoveel is zeker. 'Je zou trots zijn als je kon zien hoe weinig de bewakers en officieren klagen bij het uitvoeren van hun taken in het kamp. En dat terwijl er genoeg provocaties zijn van de kant van dat zooitje joodse apen.' Zo schrijft een kampcommandant aan zijn zoontje. Een perfect voorbeeld van Fry's heerlijke gevoel voor humor, dat niet anders te omschrijven is dan op-en-top Brits. Het leidt overigens geen twijfel dat dit maar een pose is: uiteindelijk is het de westerse vrijdenkendheid die het haalt boven de militaire discipline. Zo weeft Fry - zelf een notoire nicht - een homorelatie doorheen de plot. Jongen vindt meisje in een iets andere uitvoering. Ziedaar Geschiedenis maken in een notendop: humor, ontroering, een spitsvondig verhaal met de nodige plotwendingen, en een pleidooi voor vrijheid en blijheid. 'Waar wachten we op? Geef me wat ecstasy, dan gaan we de hort op en dansen.' Of geef me een boek van Stephen Fry. Dat is bijna even goed.

Links: The Adventures of Mr Stephen Fry - Wikipedia - IMDB - Fry Control - De Bezige Bij - Geschiedenis maken bij Leestafel en Boekgrrls
Google Maps: Geschiedenis maken op de wereldkaart

Geschiedenis maken van Stephen Fry - oorspronkelijke titel Making History - verscheen in 2005 bij Uitgeverij Thomas Rapp, vertaald uit het Engels door Joost Mulder. 487 pagina's, isbn 9060055578.