Umberto Eco - De naam van de roos

De Heer schenke mij de genade een onbevooroordeeld getuige te zijn van de gebeurtenissen welke in de abdij, waarvan het raadzaam en gepast is voortaan ook de naam te verzwijgen, plaatsvonden aan het eind van het jaar Onzes Heren 1327, het jaar waarin keizer Lodewijk zich naar Italië begaf om de waardigheid van het heilige Roomse Rijk te herstellen, overeenkomstig het plan van de Allerhoogste en tot beschaming van de infame usurpator, aartsketter en simoniebedrijver, die in Avignon de heilige naam van de apostel te schande maakte (ik bedoel de zondige ziel van Jacobus van Cahors, die door de goddelozen als Johannes XXII werd geëerd).

****

De naam van de roos is geen eenvoudig boek, ongetwijfeld de reden waarom het hoog scoort in de top 10 van meest ongelezen boeken. De theologische en filosofische discussies zijn talrijk en niet altijd even gemakkelijk te volgen. Maar gelukkig staan die redevoeringen over bijvoorbeeld de armoede van de apostelen het begrip van het boek niet in de weg. De naam van de roos is naast literatuur, namelijk ook een historische thriller, gesitueerd in een Noord-Italiaanse middeleeuwse abdij. Frater William van Baskerville zal er een samenkomst leiden, een poging tot verzoening tussen twee strekkingen in de katholieke kerk. Er dreigt een scheuring tussen de volgelingen van de decadente paus in Avignon, en zij die geloven dat armoede de enige juiste weg is, zoals de franciscanen. Aangekomen in de abdij, samen met zijn jonge leerling Adso van Melk, die jaren later het hele verhaal neerschrijft, blijkt William met zijn scherpe verstand de abt nog een andere dienst te kunnen bewijzen: het uitklaren van een verdacht sterfgeval. William is maar net aan zijn onderzoek begonnen wanneer er nog een dode valt, en het is niet de laatste. Het is door die reeks van moorden in een duistere sfeer, met zoektochten langs ondoorgrondelijke raadsels en in dito labyrinten, dat je geboeid blijft verder lezen. De lessen in theologie neem je er graag bij.


De naam van de roos van Umberto Eco - oorspronkelijke titel Il nome della rosa - werd uitgegeven in 1983 door Bert Bakker en nadien talloze keren herdrukt. De vertaling uit het Italiaans is van de hand van Jenny Tuin, Pietha de Voogd en Henny Vlot.