Sebastian Faulks - Engleby

Wie? Sebastian Faulks (1953) is een bekroonde Engelse romanschrijver.

Wat? Michael Engleby ontleed.

Genre: (misdaad)roman

Sterren: ****

Ik merkte dat ik kwaad was, en dat is iets wat ik hier misschien ook zou moeten bekennen. Woede. Ik heb op bepaalde momenten in mijn leven gemerkt dat die emotie zich van haar aanleiding kan losmaken en een onafhankelijke kracht worden.
Net als verdriet, zoals ik heb uitgelegd, een eigen leven lijkt te hebben, los van het verlies of de herinnering die het veroorzaakte, kan er ook in woede een moment zijn waarop het, zelfs als de bron van ergernis zou worden weggenomen, te laat zou zijn.

Recensie: Sebastian Faulks verkocht wereldwijd al miljoenen boeken, een prestatie die hem onder meer de titel van Commander in de Order of the British Empire opleverde. Vreemd dat het Nederlandse taalgebied die verkooptrend nauwelijks volgde. Engleby heeft de potentie daar verandering in te brengen. Zoniet volgt er nog een kans in 2008. Dan verschijnt Faulks' eerste 007-boek.

Engleby - de titel verwijst naar hoofdfiguur Michael Engleby - past in een traditie van Britse romans over jonge mannen die hun weg zoeken in het leven, tegen de achtergrond van de politieke geschiedenis van enkele decennia. Denk aan het meesterlijke De schoonheidslijn van Alan Hollinghurst, of aan Het moordende testament van Jonathan Coe. Dat laatste boek werd een klassieker in het genre van de literaire thriller, en ook Engleby zou die kant kunnen opgaan.

Hoofdfiguur is, zoals gezegd, Michael Engleby, een jongeman uit Reading. Hij beschrijft zijn met drugs en alcohol gevulde jaren aan de universiteit in het begin van de jaren '70 en verkondigt zijn mening over alle mogelijke onderwerpen. Een constante in die vreemde eerste hoofdstukken, en eigenlijk het hele boek door, is Jennifer Arkland, voor wie hij een bijzondere genegenheid heeft opgevat, maar die op een dag gewoon verdwenen is. Engleby doet nauwkeurig verslag van alle gebeurtenissen, maar het is duidelijk dat hij het achterste van zijn tong niet laat zien. Op het moment dat je aan het lezen bent, kan dat ergerlijk overkomen, maar later, op het einde van zijn discours een goede dertig jaar later, blijkt al die onduidelijkheid ook een reden te hebben en perfect te passen in het verhaal.

Engleby is niet in één hokje in te delen. Misdaadroman, zeker. De verdwijning van Jennifer is een van de rode draden doorheen het boek. Politiek ook, met de opkomst van Margaret Thatcher aan het hoofd van het land. Of recenter, de buitenlandpolitiek van Tony Blair: Andere landen binnenvallen was iets voor Hitler of Kaiser Wilhelm of de kamikaze-Japanners. Níet andere landen binnenvallen: dat was iets voor ons. Psychologisch onderbouwd, uiteraard. Daar hoef je alleen maar de laatste twee hoofdstukken voor te lezen, waarin al het andere wordt geduid. Of misschien beter: waarin al het andere níet kan worden geduid, want de mens is en blijft een mysterie. Het resultaat van die vermenging van genres is een gedenkwaardig en verontrustend boek over de diepten van de menselijke geest. Dat het Nederlandse en Vlaamse volk nu ook maar eens zwicht voor de schrijfkunst van Sebastian Faulks. Doe het dan wel nu, want of de zoveelste 007 beter wordt dan deze Engelby valt nog te bezien.

Links: wikipedia (Engels) - uitgeverij Prometheus
Google Maps: Engleby op de wereldkaart

Engleby van Sebastian Faulks - oorspronkelijke titel eveneens Engleby - werd uitgegeven bij Prometheus in het najaar van 2007, vertaald uit het Engels door Pim Lukkenaer. 413 pagina's, isbn 9789044610321.