Vergeten? Ze vergeten niets. De waarheden misschien, maar niet de leugens. Wat de Babyloniërs en de Romeinen aan verhalen over ons hebben verzonnen, ze weten het allemaal nog en ze vertellen het verder en geloven erin. Soms zeggen ze: "Wij zijn moderne mensen en weten dat het niet waar is", maar daarom houden ze nog niet op het te geloven. Het blijft in hun hoofd hangen. De leugen heeft veel weerhaken, ja.
***
In Duitstalig Europa ging Melnitz, een vuistdikke roman over een Zwitsers-joodse familie, als zoete broodjes over de toonbank. Het boek werd al aan een handvol landen verkocht; in China won het zelfs de prijs voor het beste Duitstalige boek. Bij ons besloot Signatuur een Nederlandse vertaling op de markt te brengen. De titel: Het lot van de familie Meijer.
Het verhaal begint in 1871, in de joodse gemeenschap van het dorpje Endingen, in de buurt van Zürich. Beheimesoucher, oftewel veehandelaar, Salomon Meijer en zijn vrouw Golde hebben twee dochters op huwbare leeftijd. De op luxe gestelde Mimi is een echte dochter. Haar zus Chanele is 'slechts' geadopteerd, en dus wordt ze meer behandeld als dienstmeid dan als een volwaardige telg van de familie. Met die twee tegenpolen wordt de toon gezet van een verhaal dat vijf generaties omvat en loopt tot 1945. Met veel zin voor detail beschrijft Lewinsky de joodse gewoonten, vaak in hun eigen sj-rijke taaltje. Van elk familielid worden doen en laten uiteengezet: de koosjere slager, de overtuigde zionist en de rijke winkelier die zich tot christen laat dopen. Zoveel personages, zoveel levensverhalen.
Er werden al nog boeken geschreven over joodse families aan het begin van de twintigste eeuw, maar doorgaans gaat het om Duitse families en worden de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog genadeloos in de verf gezet. Het aparte aan Het lot van de familie Meijer is dat het verhaal zich in Zwitserland afspeelt, een land dat zich nog steeds roemt op zijn neutraliteit. Daarmee zijn meteen alle scherpe angels uit het werk gehaald, al kan je de kleine en grote pesterijen niet onderschatten die de joden ook in Zürich lijdzaam moeten ondergaan. Integendeel, als er al eens een zondebok nodig was, was die snel gevonden. Maar toch, zo besluit oom Melnitz, een man die regelmatig opduikt maar allang dood is: 'Geniet van jullie leven. Jullie hebben geluk gehad, hier in Zwitserland.' En gelijk heeft hij. Het lot van de familie Meijer is een boeiend en zelfs meeslepend boek, maar het mocht iets weerspanniger. We wensen er iedereen niettemin mazzel tov mee.
Het lot van de familie Meijer van Charles Lewinsky - oorspronkelijke titel Melnitz - verscheen bij Signatuur in het najaar van 2007, vertaald uit het Duits door Elly Schippers. 669 pagina's, isbn 9789056722609.
Het verhaal begint in 1871, in de joodse gemeenschap van het dorpje Endingen, in de buurt van Zürich. Beheimesoucher, oftewel veehandelaar, Salomon Meijer en zijn vrouw Golde hebben twee dochters op huwbare leeftijd. De op luxe gestelde Mimi is een echte dochter. Haar zus Chanele is 'slechts' geadopteerd, en dus wordt ze meer behandeld als dienstmeid dan als een volwaardige telg van de familie. Met die twee tegenpolen wordt de toon gezet van een verhaal dat vijf generaties omvat en loopt tot 1945. Met veel zin voor detail beschrijft Lewinsky de joodse gewoonten, vaak in hun eigen sj-rijke taaltje. Van elk familielid worden doen en laten uiteengezet: de koosjere slager, de overtuigde zionist en de rijke winkelier die zich tot christen laat dopen. Zoveel personages, zoveel levensverhalen.
Er werden al nog boeken geschreven over joodse families aan het begin van de twintigste eeuw, maar doorgaans gaat het om Duitse families en worden de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog genadeloos in de verf gezet. Het aparte aan Het lot van de familie Meijer is dat het verhaal zich in Zwitserland afspeelt, een land dat zich nog steeds roemt op zijn neutraliteit. Daarmee zijn meteen alle scherpe angels uit het werk gehaald, al kan je de kleine en grote pesterijen niet onderschatten die de joden ook in Zürich lijdzaam moeten ondergaan. Integendeel, als er al eens een zondebok nodig was, was die snel gevonden. Maar toch, zo besluit oom Melnitz, een man die regelmatig opduikt maar allang dood is: 'Geniet van jullie leven. Jullie hebben geluk gehad, hier in Zwitserland.' En gelijk heeft hij. Het lot van de familie Meijer is een boeiend en zelfs meeslepend boek, maar het mocht iets weerspanniger. We wensen er iedereen niettemin mazzel tov mee.
Het lot van de familie Meijer van Charles Lewinsky - oorspronkelijke titel Melnitz - verscheen bij Signatuur in het najaar van 2007, vertaald uit het Duits door Elly Schippers. 669 pagina's, isbn 9789056722609.
2 opmerkingen:
Het lot van de familie Meijer is meer dan een oppervlakkig verhaal. Het geeft de innerlijke denksfeer van de joden in Zwitserland maar ook het hele Jodendom vortreffelijk weer. Daar bij is het boeiend en soms ook geestig geschreven. In de Nederlandse vertaling gaat volgens mij niets van de oorspronklike kleur verloren.
Paul L van Zujilenburg
Vanwege de omvang van het boek enigzins geschrokken begonnen; vanaf de eerste pagina ademloos geboeid geweest. Wat een prachtig verhaal.
Een reactie posten