Frank Furedi - Cultuur van angst

Wie? Frank Furedi (1947) is professor sociologie aan de universiteit van Kent.

Wat? De angst en de eenzaamheid.

Genre: sociologie

Sterren: **

Iedere cultuur heeft iets specifieks te melden over angst. In de alleroudste culturen werden mensen gemaand om bang te zijn voor hun goden of voorouders. In de Middeleeuwen werd men opgestookt om bang te zijn voor heksen en andere boosaardige bovennatuurlijke krachten. Sommige culturen zijn bang voor de dood, andere voor werkloosheid. Tot voor kort was het Westen doodsbenauwd voor een dreigende atoomoorlog. Tegenwoordig dienen we angst simpelweg te beschouwen als onze standaardreactie op het leven zelf.

Recensie: We zijn bang geworden, de laatste decennia. Bang voor de opwarming van de aarde, bang voor criminaliteit, bang voor pedofielen en bang voor gevaren die we nog niet eens kennen. Overal zien we een risico in, en dat risico moet tot elke prijs worden uitgesloten. De mens is zelf een gevaar geworden voor de toekomst van de wereld. Niet alleen omdat hij met technologische vernieuwingen inbreekt in de natuurlijke gang van zaken, maar ook op het persoonlijke niveau: in de relaties tussen mensen. De kleuterleider is geen steun en toeverlaat meer, maar een mogelijke pedofiel die een gevaar vormt en vooraf moet gescreend worden. Cru gesteld, maar het is volgens Frank Furedi een gevolg van een algemene evolutie: de opkomst van de cultuur en de politiek van de angst.

Er zit ongetwijfeld een grond van waarheid in dat doembeeld, maar volledig overtuigend is het niet, om verschillende redenen. Vooreerst werd dit boek oorspronkelijk uitgegeven in 1997. Veel van de feiten en onderzoeken die vermeld worden, dateren dan ook al van begin de jaren '90, slechts hier en daar aangevuld met recentere feiten. De vraag stelt zich dan ook of er sindsdien niet een nieuwe kentering is gekomen in het wereldbeeld. Furedi richt zijn onderzoek ook in de eerste plaats op de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Veel van de praktijkvoorbeelden komen daardoor niet bekend over. Toch heeft Cultuur van angst ook haar verdiensten. Het toont de mechanismen die leiden tot een vereenzaming en naar een kille maatschappij, waar niets en niemand nog te vertrouwen is. Een angstwekkende vaststelling, zelfs al kan ik me er maar gedeeltelijk in vinden.

Links: officiële site van Frank Furedi - wikipedia (Engels) - uitgeverij Meulenhoff - audio-interview Indymedia.be - recensies van Cutting Edge, Bizz blog, Tertio en politics.be

Cultuur van angst van Frank Furedi - oorspronkelijke titel Culture of Fear - verscheen bij Meulenhoff in 2007, vertaald uit het Engels door Nico Groen, Arjen Mulder en Maaike Post. 304 pagina's, isbn 9789029078924.