Pagina's

27 januari 2008

Hendrik Conscience - De Leeuw van Vlaanderen




Wie? Hendrik Conscience (1812 - 1883), de man die zijn volk leerde lezen.

Wat? De opstand van Vlaanderen tegen Frankrijk.

Genre: historische roman

Sterren: ***


Gij Vlaming, die dit boek gelezen hebt, overweeg, bij de roemrijke daden welke hetzelve bevat, wat Vlaanderen eertijds was — wat het nu is — en nog meer wat het worden zal indien gij de heilige voorbeelden uwer Vaderen vergeet!


Recensie: Hendrik Conscience was pas 26 toen hij zijn beroemdste boek schreef: De Leeuw van Vlaanderen, gepubliceerd in 1838, over de moedige strijd tegen de Franse bezetter in het begin van de veertiende eeuw. De landvoogd, daartoe vooral aangezet door de Franse koningin, Johanna van Navarra, voerde een schrikbewind. Alsmaar hogere belastingen werden opgelegd, elk protest werd in de kiem gesmoord. Dat konden de ambachten in Brugge, de rijkste stad van Vlaanderen, niet over zich heen laten gaan. Onder graaf Gwijde van Vlaanderen hadden ze een zekere zelfstandigheid verworven die ze niet meer wilden afstaan. De leiders van de ambachten, Pieter Deconinck van de wolwevers en Jan Breydel van de beenhouwers, werden zo de aanvoerders van de opstand die uitmondde in de Brugse metten, een bloedbad onder de Fransen in de stad, en daarna ook in de veldslag die de bezetter definitief zou verdrijven: de Guldensporenslag van 11 juli 1302.

Hendrik Conscience, zelf zoon van een Belgische moeder en een Franse vader, was een overtuigde Vlaming. Dat steekt hij ook niet onder stoelen of banken: De Leeuw van Vlaanderen is schaamteloos tendentieus. De Vlamingen zijn slim en dapper, de Fransen zijn lafaards en ijdeltuiten. Alleen de Leliaards, de Vlamingen die hun eigen volk verraden, kunnen nog minder op een positief woord rekenen. Deugden als ridderlijkheid en trouw betekenden toen immers nog iets. De dialogen lopen over van de eerbetuigingen; de geliefden Machteld en Adolf bezingen welhaast hun diepe gevoelens voor elkaar. Daardoor doet De Leeuw bij momenten hopeloos gedateerd aan. Ook een wel heel bloedige beschrijving van het strijdgeweld doet er geen goed aan. Gelukkig werd de spelling aangepast voor de moderne lezer, anders was het een onmogelijke opdracht. Maar De Leeuw van Vlaanderen lees je natuurlijk ook niet zomaar. Er is prettiger en vlotter leesvoer te vinden. Nee, De Leeuw van Vlaanderen lees je vooral voor de symboliek. De Guldensporenslag wordt tenslotte nog elk jaar herdacht op de Vlaamse feestdag. Voor een waarachtiger beschrijving zijn er ongetwijfeld betere bronnen te vinden.

Links: Wikipedia over Conscience en De Leeuw van Vlaanderen - De Leeuw online lezen - de film op IMDb
Google Maps: De Leeuw van Vlaanderen op de wereldkaart

De Leeuw van Vlaanderen van Hendrik Conscience werd voor het eerst uitgegeven in 1838, daarna volgende nog talrijke herdrukken (o.a. de integrale, originele versie bij Lannoo in 2002, 538 pagina's, isbn 9020944525).

5 opmerkingen:

Anoniem zei

In uw recensie zegt u dat Hendrik Conscience een overtuigd vlaming was en dat dat of te leiden viel uit de titel. Niets is minder waar ben ik bang. Hij was een belg en hij had helemaal niet de bedoeling om met dit boek Vlaanderen te promoten. Het Vlaams Blok van vroeger heeft natuurlijk dat helemaal verdraaid maar de reden waarom hij deze titel gekozen heeft is omdat "De Leeuw van Vlaanderen" een hoofdpersonage is in zijn boek.

Robin zei

Aan "Anoniem":

Toen dit boek geschreven werd was België nog maar 8 jaar onafhankelijk. Daarvoor bekeken de Vlamingen "Vlaanderen" als hun vaderland. Hendrik Concience was een overtuigd belgicist. In zijn tijd waren er nog geen conflicten tussen Vlaanderen en Wallonië, zoals ze hedendaags bestaan.

Anoniem zei

Aan Robin

Wat betreft de conflicten tussen Walen en Vlamingen hebt u gelijk. maar ik moet er toch op duiden dat er in die tijd wel conflicten waren tussen de Vlamingen en de Franstalige Bourgeoisie of de rijkere Fransen

Keanu zei

Keanu Deburchgraeve

Ik heb dit boek gelezen. Ik vond het een mooi boek maar vond het moeilijk te lezen. Omdat de woordenschat die ze gebruiken meestal niet meer van deze tijd is. Het positieve wel aan dit boek is dat het nog altijd zijn authenticiteit behoudt, wat ik wel goed vind.

Ik ben niet echt een boekenwurm, maar vond dit boek wel zeer goed in zijn genre. Ik heb al eens eerder Het verdriet van België gelezen maar dat vond ik echt te moeilijk om te lezen. Dit boek viel dan in vergelijking met Het verdriet van België wel mee.

Anoniem zei

Ik heb dit boek ook gelezen en ik vond het een zeer goed boek. Hendrik Conscience was de zoon van een Fransman en een Belgische. Hij was zowel Belg als Vlaming. In dit boek wil hij Vlaanderen juist wel promoten, maar dan wel aan het Vlaamse volk, zodat zij niet vergeten wat hun taal is, hoe onderdrukt ze ten ook was. Hij wou dat Vlamingen terug een eigen identiteit kregen.