Ieder nam afscheid van het leven op zijn eigen manier. Sommigen in gebed, anderen dronken, weer anderen in een laatste hartstochtelijke omhelzing. Maar de moeders bleven op om voor eten te zorgen voor de reis, en de kinderen te wassen, en te pakken, en toen het licht werd hing het prikkeldraad vol kinderkleertjes die waren uitgehangen om in de wind te drogen; ze dachten aan luiers, en speelgoed, en kussens, en al die kleine dingen waarvan ze weten dat kinderen die in elk geval nodig hebben. En wie zou anders doen? Als ze jou morgen met je kind ter dood zouden brengen, zou je het dan vandaag geen eten geven?
*****
Veel mensen, en volken, zijn min of meer bewust de mening toegedaan dat 'elke vreemdeling een vijand is'. Meestal ligt die overtuiging ergens diep weggestopt, als een sluimerend virus; ze komt alleen is losse, toevallige reacties tot uiting en leidt niet tot een samenhangend gedachtesysteem. Maar als dat wel gebeurt , als het onuitgesproken dogma het uitgangspunt van een sluitende redenering wordt, dan staat aan het einde van de keten het Lager. Het Lager is het product van een met uiterste consequentie in praktijk gebrachte levensbeschouwing; zolang die wereldbeschouwing bestaat, dreigen ons de consequenties. De geschiedenis van de vernietigingskampen behoort door ieder mens begrepen te worden als een sinister alarmsignaal. Dat schrijft Primo Levi in zijn voorwoord bij Is dit een mens, het boek waarin hij verslag doet van zijn leven in het vernietigingskamp van Auschwitz. Hij had geluk want de nazi's konden hem nog gebruiken als gratis arbeider. Als je al van geluk kan spreken...
Primo Levi werd eind 1943 opgepakt als verzetsstrijder, naar Auschwitz gestuurd, en pas in januari 1945 bevrijd door de oprukkende Russen. Tegen dan is hij fysiek niet meer dan een schim van zichzelf. Levi vertelt in zijn getuigenis over het dagelijkse leven in het kamp, de schrijnende omstandigheden, de dagelijkse strijd om te overleven. Is dit een mens, vraagt Levi zich af, en daarbij gaat het zowel om de nazi's, die moorden naar willekeur, als om de kampbewoners zelf, die een harde strijd leveren om te overleven en zodra de kans zich voordoet de schoenen stelen van de volgende sukkelaar. Is dit een mens is het ijzingwekkende relaas over de donkerste plaats in het donkerste jaar van de vorige eeuw. Dit lezen is een must.
Is dit een mens van Primo Levi - oorspronkelijke titel Se questo รจ un uomo - verscheen voor het eerst in Nederlandse vertaling in 1987. De achttiende druk verscheen in 2007 in de Modern Klassiek-reeks van Meulenhoff in 2007. De vertaling is van Frida De Matteis-Vogels.
226 pagina's, isbn 9789029079051
Primo Levi werd eind 1943 opgepakt als verzetsstrijder, naar Auschwitz gestuurd, en pas in januari 1945 bevrijd door de oprukkende Russen. Tegen dan is hij fysiek niet meer dan een schim van zichzelf. Levi vertelt in zijn getuigenis over het dagelijkse leven in het kamp, de schrijnende omstandigheden, de dagelijkse strijd om te overleven. Is dit een mens, vraagt Levi zich af, en daarbij gaat het zowel om de nazi's, die moorden naar willekeur, als om de kampbewoners zelf, die een harde strijd leveren om te overleven en zodra de kans zich voordoet de schoenen stelen van de volgende sukkelaar. Is dit een mens is het ijzingwekkende relaas over de donkerste plaats in het donkerste jaar van de vorige eeuw. Dit lezen is een must.
Is dit een mens van Primo Levi - oorspronkelijke titel Se questo รจ un uomo - verscheen voor het eerst in Nederlandse vertaling in 1987. De achttiende druk verscheen in 2007 in de Modern Klassiek-reeks van Meulenhoff in 2007. De vertaling is van Frida De Matteis-Vogels.
226 pagina's, isbn 9789029079051
Geen opmerkingen:
Een reactie posten