De baron sprak mijn taal en die boeren niet, hij hief zijn glas en hield zijn vork vast zoals ik dat deed, en die boeren niet, hij had veel van de boeken gelezen die ik had gelezen, en die boeren konden niet lezen, maar op dat moment voelde ik dat door de oorlog, door die smerige oorlog, die boeren en ik aan de ene kant stonden en de baron en de zijnen aan de andere kant.
***
Met alle herdenkingen in en rond de Westhoek zou je bijna vergeten dat het front zich in de grote oorlog uitstrekte tot in de Balkan. De Italianen, aangesloten bij de geallieerden, groeven zich in langs de Piave, een rivier in de regio Veneto. De familie Spada woont net aan de verkeerde kant van het front: hun landhuis wordt opgevorderd door eerst de Duitsers en later de Oostenrijkers. De jonge Paolo en zijn grootvader, grootmoeder en tante, leven er in relatieve vrijheid. De commandant is van adel en gedraagt zich voorbeeldig, wat het gedwongen samenleven iets makkelijker maakt. Toch is er ook verzet: tante geeft aan de hand van luiken en wasgoed berichten door aan een Engelse piloot, en Paolo wordt ingeschakeld door de bewaker van de villa, een agent van de Italiaanse geheime dienst.
Niet de gruwelen van de loopgraven zijn het onderwerp van Niet alle smeerlappen komen uit Wenen, maar wel het leven net achter het front. De oude machtsverhoudingen van adel tegenover de plaatselijke buren komen onder druk te staan. In vredesjaren zou de familie Spada vriendschapsbanden kunnen onderhouden met de Oostenrijkse bevelhebbers. Eenzelfde verbondenheid met de boeren uit het dorp was ondenkbaar. Dat de oorlog de rollen omkeert, wordt pijnlijk duidelijk wanneer Paolo en de bewaker worden verraden. Na een lang uitgesponnen aanloop leidt dat tot een met actie volgepropte finale, waarin het evenwicht een beetje zoek is. Niettemin mooi werk van docent literatuurwetenschap en vertaler Andrea Molesini.
Niet de gruwelen van de loopgraven zijn het onderwerp van Niet alle smeerlappen komen uit Wenen, maar wel het leven net achter het front. De oude machtsverhoudingen van adel tegenover de plaatselijke buren komen onder druk te staan. In vredesjaren zou de familie Spada vriendschapsbanden kunnen onderhouden met de Oostenrijkse bevelhebbers. Eenzelfde verbondenheid met de boeren uit het dorp was ondenkbaar. Dat de oorlog de rollen omkeert, wordt pijnlijk duidelijk wanneer Paolo en de bewaker worden verraden. Na een lang uitgesponnen aanloop leidt dat tot een met actie volgepropte finale, waarin het evenwicht een beetje zoek is. Niettemin mooi werk van docent literatuurwetenschap en vertaler Andrea Molesini.
Niet alle smeerlappen komen uit Wenen van Andrea Molesini - oorspronkelijke titel Non tutti i bastardi sono di Vienna - verscheen bij Wereldbibliotheek in 2014, vertaald uit het Italiaans door Marieke van Laake.
287 blz, isbn 9789028425538
Geen opmerkingen:
Een reactie posten