Jonathan Littell - Het droge en het vochtige

Wat? Fascisten in woord en daad.

Wie? Jonathan Littell (New York, 1967) ontving voor zijn Franstalige literaire debuut De Welwillenden de Prix Goncourt.

Genre: non-fictie

Sterren: ***

Dus zoals we hebben gezien moet de fascist, om structuur te geven aan zichzelf, structuur geven aan de wereld, meestal door te doden, en geeft hij ook structuur aan de taal, dus aan de realiteit. 'Wanneer de republiek wordt aangeduid als "een modderpoel", wordt niet simpelweg de ene verbale aanduiding vervangen door de andere; degene die het zegt, voelt werkelijk het vuil en het slijk op zijn lichaam.'

Recensie: Voordat Jonathan Littell zijn veelbesproken debuutroman De Welwillenden schreef, verdiepte hij zich onder andere in het werk van Léon Degrelle. Gedurende een korte periode in de jaren 1930 was Degrelle een belangrijke factor in de Belgische politiek als voorzitter van de fascistische partij Rex. Toen de oorlog uitbrak was zijn populariteit alweer fel afgenomen, maar zijn ideeën bleven. Hij collaboreerde met de Duitsers en trok zelfs naar het oostfront. Over die ervaringen schreef hij later La campagne de Russie.

Littell gebruikt dat boek om een analyse te maken van het fascisme, of beter: van wat de fascist bezielt om te doen wat hij doet. Daarin voorgegaan door de Duitser Klaus Theweleit gaat Littell uit van wat er geschreven staat. Niet zozeer inhoudelijk, als wel letterlijk: welke woorden gebruikt Degrelle om de communisten te beschrijven? Zijn de Duitse lijken properder dan de Russische? Hoe worden vrouwen voorgesteld of spelen zij helemaal geen rol in het verhaal?

Was De Welwillenden geen succes geworden, dan was Het droge en het vochtige wellicht blijven hangen op de psychologiefaculteit. Dat zou jammer geweest zijn, want het is best een interessant boekje.

Meer van Jonathan Littell: De Welwillenden
Links: wikipedia - De Arbeiderspers

Het droge en het vochtige van Jonathan Littell - oorspronkelijke titel Le sec et l'humide - verscheen bij De Arbeiderspers in oktober 2009, vertaald uit het Frans door Jeanne Holierhoek.
131 pagina's, isbn 9789029571838