Op de Tempelberg, waar naar voorzegd aan het einde der dagen de antichrist zou verschijnen in vreeswekkende, vlammende luister, bleef alles stil. Het bloedbad op de tempelrots was gruwelijk geweest en geen levend wezen roerde zich er nog. De lijken begonnen al te stinken in de zomerhitte.
De antichrist was niet verschenen.
***
Canossa, een dorp van 3500 zielen in Noord-Italië, zal niet velen bekend in de oren klinken. En toch begon volgens Tom Holland net daar de Westerse revolutie. Meer dan de reformatie is de 'gang naar Canossa' van de Duitse keizer Hendrik IV tot aan de burcht waar paus Gregorius VII verbleef, het beginpunt van de scheiding van kerk en staat, zoals we die nu min of meer kennen. Tot de jaren rond de eerste eeuwwende was de keizer - eerste de Franse, later de Duitse - de aardse vertegenwoordiger van God en verdediger van zijn belangen, meer dan de paus zelf, die vaak door de keizer werd aangesteld. De periode van pakweg 900 tot 1100 waarin deze omwenteling zich begon af te tekenen, was ook de periode van de verspreiding van het christendom over heel Europa, tot in het woeste land van de Noormannen. Ondertussen blijft de lang verwachte komst van de antichrist uit. De duizendste verjaardag van Jezus leek nochtans een uiterst geschikt moment.
Het was mooi geweest als Holland het belang van de strijd tussen Hendrik en Gregorius wat prominenter had kunnen uitspelen. Niet dat De gang naar Canossa niet boeiend zou zijn - de geschiedenis bevat een schat aan verhalen over verraad, overspel, plunderingen, overmoed, en wat nog meer - maar de samenhang is toch niet die van Hollands vorige boeken Rubicon en Het Perzische vuur. In zijn volgende boek, Het vierde beest, al aangekondigd bij dezelfde uitgever, zal Holland het hebben over het ontstaan van de islam. Benieuwd wat dat zal opleveren.
Het was mooi geweest als Holland het belang van de strijd tussen Hendrik en Gregorius wat prominenter had kunnen uitspelen. Niet dat De gang naar Canossa niet boeiend zou zijn - de geschiedenis bevat een schat aan verhalen over verraad, overspel, plunderingen, overmoed, en wat nog meer - maar de samenhang is toch niet die van Hollands vorige boeken Rubicon en Het Perzische vuur. In zijn volgende boek, Het vierde beest, al aangekondigd bij dezelfde uitgever, zal Holland het hebben over het ontstaan van de islam. Benieuwd wat dat zal opleveren.
De gang naar Canossa van Tom Holland - oorspronkelijke titel Millennium - verscheen bij Athenaeum-Polak & Van Gennep in 2009, vertaald uit het Engels door Christien Jonkheer.
474 blz, isbn 9789025364038
1 opmerking:
Tot nu vind ik elk boek van Tom Holland zeer de moeite waard; een begenadigd schrijver, die op meeslepende wijze de geschiedenis tot leven wekt. Ben erg benieuwd naar zijn kijk op de islam in zijn volgende boek...
Een reactie posten